حالا که خانه های هلال فراگیر شده تلاش مجموعه جمعیت هلال احمر بر این بوده تا با آموزش تخصصی فعالیت این خانه ها را به پیش ببرد. در سال 1401 در سه استان کشور کارگاه تخصصی تیم های امدادونجات در خانه های هلال با رویکرد اجتماع محور برگزار شده، یکی از این استان ها استان گلستان است که این دوره با حضور دبیرکل جمعیت هلال احمر و با شرکت روسای شعب، روسای اداره عملیات، مسئولین خانه هلال، معاونین آموزش و پژوهش استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، سمنان، تهران و گلستان برگزار شد. گرگان مرکز استان گلستان و یکی از معروف ترین مناطق گردشگری آن ناهار خوران است. از شهر گرگان که دور می شویم به جاده سبز و جنگلی ناهار خوران می رسیم وارد محل برگزاری دوره می شویم، هتل شهاب در دل جنگل های ناهارخوران در فضایی سبز و دلچسب به مدت سه روز پذیرای مهمانان است. در حین برگزاری دوره به سراغ مدرسان و شرکت کنندگان دروه رفتیم و با تعدادی از آنها گفتگو کردیم. دکتر حسین شریف آرا یکی از مدرسین دوره درباره خانه های هلال می گوید: از میان رویکردها و سنت‎های متعدد بررسی و تحلیل موضوعیت و کارکرد حوزه‎های مختلف فعالیت‎ در یک مجموعه، بررسی و تحلیل موضوع و کارکرد خانه‎‎هلال از منظر نظر و عمل بطور عام و از جنبه ویژگیهای زبانی و کنشی بطور خاص و از زاویه "مفهوم تا واژه" بطور اخص می‎تواند رویکرد و روشی سازنده در واکاوی جنبه‎های مختلف این مهم را در بر داشته باشد. در همین راستا و با منظور تامین و تسهیل‎ درکی هر چه بیشتر، عیمق‎تر و بهتر از اهمیت و ضرورت خانه‎های‎هلال، بررسی و تحلیل مفهومی و واژگانی عبارت‎ها و اصطلاحات پرکاربرد و کلیدی این حوزه تخصصی مورد بررسی قرار گرفت. در جریان این بررسی و تحلیل بر موضوع و کارکرد خانه‎های‎هلال که در دوره‎ای آموزشی تحت همین عنوان برگزار شد، کنشگران این عرصه فعالیت از استانهای گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، سمنان و تهران فرصت یافتند تا در یک هم‎اندیشی، با در نظرداشت تجربه‎های ارزنده‎شان در خانه‎های‎هلال، تاملی نو بر زوایای این حوزه فعالیتی داشته باشند. عبارت‎ها و اصطلاحات پرکاربرد و کلیدی این حوزه تخصصی که مورد بررسی قرار گرفتند عبارت بودند از: خانه‎هلال، داوطلب محوری، مشارکت/حضور همگانی، سرمایه اجتماعی، جامعه محوری، جامعه تاب‎آور، حمایت بشردوستانه، تجهیز، پیگیری و راه‎اندازی، قانونی و متناسب که در این دوره آموزشی تا آن حد که وقت اجازه داد، همچنین ریسک و آسیب‎پذیری‎های خانه‎های‎هلال مورد بررسی قرار گرفت.    محراب شریفی سده یکی دیگر از مدرسین دوره است و در خصوص ضرورت خانه های هلال در جمعیت به خبرنگاران باشگاه خبرنگاران داوطلب گفت: خانه های هلال در جمعیت هلال احمر برای سوق دادن مدیریت بحران به مدیریت بحران محلی شکل گرفت. بحران محله محور یا جامعه محور از حدود سال 1940 مورد توجه قرار گرفته و از نگاه های نوین مدیریت بحران و تمرکز آن بر جامعه است. سازمان های دخیل مخاطرات را شناسایی و پس از آن آسیب پذیری ها را شناسایی می کنند و با شناسایی ظرفیت ها سیاستهای کاهش خطر را در جوامع براساس اولویت بندی مخاطرات شکل می گیرد. در نتیجه ی آن کار در جامعه درونی شده و سبب افزایش خرد جمعی در مخاطرات می شود نقش ارزنده در کاهش خسارات جانی و مالی دارد. این رویکرد در دنیا گسترس زیادی پیدا کرده و با مشارکت جامعه محلی انجام می شود که سبب کاهش خطرات جامعه شده و سود آن به جامعه می رسد و اگر جامعه درک مناسبی از خطر داشته باشد، مشکلات و آسیب پذیری های جامعه کاهش پیدا می کند. نواب شمس پور مدیرکل آموزش عمومی، پایه و همگانی درباره برنامه های آموزشی خانه های هلال گفت: آموزش هایی که در حوزه خانه های هلال انجام می شود بیشتر با رویکرد اجتماع محور است. در بین این آموزش ها سعی می شود مردم نسبت به مخاطرات محلات و خطرهایی که در منطقه است آشنا شوند. آگاه سازی مردم نسبت به مخاطرات و کارهای پیشگیری و کاهش مخاطران در نظر گرفته شود، همچنین رویکرد بعدی مدنظر ارائه پاسخ مناسب مردم به امداد و سوانح تا با آنها آشنا شوند که در هنگام حوادث قبل از رسیدن نیروهای امدادی توانایی انجام دادن مسائل اولیه داشته باشند. دوره های آموزش همگانی هشت ساعته، آمادگی در برابر مخاطرات و کمک های اولیه در خانه های هلال برگزار می شود و هرساله در راستای بازآموزی مطالب در مناسبت های مختلف تمرین های سراسری مانند مانور پناهگیری و خروج ایمن و احیای قلبی_ریوی اجرا می شود. در نهایت رویکرد جدید ما تشکیل تیم های تخصصی امداد و نجات در خانه های هلال می باشد که اولین دوره آن برای روسای شعب برگزار شد تا بتوانیم تیم های محلی با تجهیزات اندکی در هنگام حوادث و سوانح داشته باشیم که توانایی پاسخگویی به آن حادثه را داشته باشند.  رزاز زاده مسئول خانه های هلال خراسان شمالی گفت: به اعتقاد من خانه های هلال نقطه عطف فعالیت های جمعیت هلال احمر است و  به این تجربه رسیده ایم که نیاز داریم رویکرد مدیریت بحران اجتماع محور باشد. با خانه های هلال می توان در دل جامعه نفوذ کرد و از ظرفیت و قابلیت های فیزیکی، انسانی و تجهیزاتی محلات روستایی و شهری استفاده کرد. وظیفه آموزش ظرفیت انسانی به عهده هلال احمر است تا قابلیت ها شناسایی و در مواقع اضطرار یاری رسان شوند. احمد احمدی معاون امور داوطلبان در استان تهران بیان کرد: هر چه به صورت تخصصی روی عملکرد خانه های هلال تمرکز داشته باشیم قطعا خروجی و بازدهی بهتری خواهد داشت باتوجه به اینکه خانه های هلال باید در مواقع حوادث و بحران ها بتوانند جامعه اطراف خودشان رو آماده کنند و پاسخگو باشند و سعی ما بر این باشد سازمان دهی و برنامه ریزی دقیق تر و صحیح برای آمادگی خانه های هلال شود و این دوره پس از شرایط کرونا و سختی های مربوط به آن، فرصت خوبی بود برای گرد هم آمدن مجموعه ای که باید خانه های هلال را به پیش ببرند.  برای راه اندازی آن حتی اجرای برنامه های هلال و برای تخصصی شدن نیاز به حمایت و پشتیانی دارد و باید ساختاری در جمعیت همراه با پشتیانی مالی و پشتیانی نیروی انسانی تعریف شود که بتواند خانه های هلال را قوی تر کند و نمی توان بدون ساختار و برنامه و پشتیبانی مالی خانه های هلال را پیش برد. مریم خادمی مسئول خانه هلال استان خراسان جنوبی خانه های را فرصتی برا توانمندسازی جوامع محلی در رویارویی با حوادث می داند گفت: خانه هلال مرکز داوطلب محور با ساختار و امکانات داوطلبانه در محلات شهری و مناطق روستایی با اولویت در مناطق حادثه خیز تاسیس می شود.در زمان حوادث فرصت کم است و لحظه ها می توانند تعیین کننده سرنوشت انسان باشند، در بعضی مواقع حتی یک اقدام ساده می توان جان یک انسان را نجات داد  و یا از بروز عواقب ناشی از حادثه پیشگیری کرد بنابراین فعالیت خانه های هلال و تقویت آن منجر به توانمندسازی افراد و ارتفای سطح اگاهی هاط عمومی جامعه و افزایش ذمادگی جوامع محلی در برابر سوانح و بلایای طبیعی می شود. با توجه به این موضوع آموزش به عموم مردم ضروری است‌و باید به تمام مردم اموزش داده شود تا در زمینه مقابله با بحران و حوادث به سطح مناسبی برسیم. ملیحه وطن رئیس شعبه شهرستان داورزن در استان خراسان رضوی در خصوص نقش زنان در پیشبرد اهداف خانه های هلال گفت: زنان بنیان گذار روحی روانی خانواده و دارای تحمل بالا هستند و اگر بتوانیم در زمینه خانه هلال سطح آموزش را ارتقا دهیم می توانند در افزایش تاب آوری جامعه نقش مهمی داشته باشند. اصغر نودهی رئیس شعبه شهرستان گنبدکاووس در استان گلستان گفت: خانه های هلال به تمامی ارگان های امدادی در حوادث بیشترین کمک را خواهند رساند به دلیل اینکه تا نیروهای امدادی به روستاها برسند زمان بر خواهد بود این امر باعث می شود افراد آموزش دیده روستا و محلات تا قبل از رسیدن نیروهای امدادی به مردم خودشان خدمات ارائه بدهند. در این دوره ها دانسته های دست اندرکاران خانه های هلال ارتقا پیدا کرده و بروزرسانی می شود. امیدواریم با اجرای برنامه های کاربردی خانه های هلال به هدف اصلی خود برسد. بینایی رئیس اداره عملیات استان سمنان یکی دیگر از شرکت کنندگان دوره است و دراین باره می گوید: در خصوص خانه های هلال یکی از بهترین ساختارها جهت ارائه خدمات به مردم در زمان بحران است چون اولین کسانی که به ما کمک می کنند مردم آن روستا  هستند که در ارزیابی ها، اطلاع رسانی و هشدار به مردم و مقامات ذی نفع می توانند به ما کمک کنند. اگر هلال احمر بتواند یک سرمایه گذاری خوب روی این افراد محلی انجام دهد وآموزش هاشون بهره گیری خوبی داشته باشد می‌توانند قبل ازرسیدن نیروهای امدادی ومتخصص به جمعیت هلال احمر حادثه کمک کنند. محمد سلیمانی که از حوزه معاونت آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت برای نظارت دوره حضور پیدا کرده افزود: هماهنگی در کار و فعالیت خانه های هلال در این دوره که با حضور مسئولین خانه های هلال برگزار شده که با روند کار و سیاست های جمعیت و برنامه های خانه هلال آشنا شوند و بتوانند در آن راستا آموزش ها وهم تیم ها را ساماندهی کنند طبیعتا هرجایی که ما به توده مردم اعتماد کنیم و کار را  به مردم بسپاریم بازخورد بهتری داریم و می‌توانیم  آسیب پذیری منطقه را کاهش دهیم‌. این دوره به سفارش حوزه دبیرکل جمعیت هلال احمر و در استان گلستان به خوبی برگزار شده امیدواریم با گسترش این آموزش ها به اهداف مورد نظر جمعیت هلال احمر از راه اندازی خانه های هلال نزدیکتر شویم. گزارش: محمد ایمنی _ زهرا سقلی _ ملیحه زنگانه/ عکس: علی رهدار/ اعضای باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر گلستان